Dinsdag 21 maart 2023.

Goed geslapen ondanks de gebruikelijke onderbrekingen. Voor het ontbijt ga ik nog nel snel in bad, naar de ofuro dus. Het water is op de vroege ochtend echter nog niet zo warm, ook niet koud, maar toch niet zo’n succes. Daarom maar snel nAr het ontbijt. Er zitten nog twee andere Henro aan tafel, Japanners en die hebben net eten veel sneller op. Dar is gebruikelijk, die zijn iets handiger met de hashi, dus de stokjes, dan ik. Op tv komt het weerbericht en dat voorspeld weinig goeds. Ik zie veel wolken en regendruppels met een paraplu erbij. De dienster heeft het zelfs over onweer zegt Jiro. Daar word ik helemaal niet vrolijk van. Jiro maakt zich geen zorgen, de langste vangt in dit geval ook letterlijk de klappen op.... wij gaan vol gored moed Geronimo op pad. Om half acht al, zo vroeg zijn we nog niet vertrokken. Dat is ook nodig want het is weer een lange etappe van goed 20 kilometer met liefst 3 tempels opnhdt programma, 28; 29 en 30. Omdat we vanavond in dezelfde ryokan terugkeren hoeven we niet veel mee te nemen, maar voorsl wel regenkleding. De eerste en achteraf ook mooiste tempel vandaag bereiken we droog Er zijn weer veel Henro, het parkeerterrein is goed bezet, onderweg komen we niet zo veel pelgrims tegen. Die hadden het vandaag beter bekeken met de auto of de bus, want eenmaal buiten de poort voelen er al snel de eerste druppels. Hetzelfde stranien als een paar dagen geleden. Die druppels gaan snel over in een flinke bui die verder zo ongeveer de hele dag aanhoudt. Tijd voor de regencape. Jiro is nog eel zo wakker om me attent te maken op een bakkerij met heel veel lekkers in de etalage. Het is een klein zaakje maar het is er hartstikke druk, klanten lopen af en aan, dan moet het goed zijn. We kopen wat hartigs en wat zoets en ik het afrekenen krijgen we ook nog een zakje met wat lekkere dingen mee, osettai.we nemen ons voor dat bij de volgrnde tempel op te eten waar we iets na de middag arriveren. Ook hier zijn weer veel Henro, ook wat buitenlandse. Drie ervan spelen bij de twee hallen, de hoofdhal en die van Kukai blokfluit. Daar let ik meer op dan dat ik me op de sutra’s.concentreer. Heel mooi. Bij de nokioocho, het stempelkantoortje zie ik ineens de rode blaadjes van de tempel die nu vervsneben zijn door de niet zo mooie witte. Ik schreef er eerder over en ik begrijp nu waarom. Die kosten ineens ¥ 100.Helemaal niks daar niet van, dat is ongeveer € 0.70. Graag wil ik diie kopen. De eerdere tempels waren ze me niet opgevallen, waarschijnlijk omdat mijn bril steeds beslagen was omdat ik die vervelende mondkapjes.binnen op heb. Dan is het tijd voor de lunch en zowaar is het. bijna opgehouden met regenen dus we kunnen buiten eten. Andere opties zijn er overigens niet. We hebben er zowaar ook nog een drankje bij want net voor deze tempel komen we door een straat en horen en zien ineens een vrouw achter ons aan komen die ons een blikje drinken in de handen duwt. Het lijkt de Vierdaagse wel, maar dan veel ingetogener en bescheiden. Ze buigt en wenst ons veel succes. Het is allemaal zo respectvol en zo lief, ontroerend. Dat maakt de dag helemaal goed, hoe hard het ook regent.

Na de lunch op naar de laatste tempel, Jiro heeft helaas jaar eenkorte cape wat ook nog over zijn rugzakje heen moet. Hij moet tot op zijn huid nat zijn en dat zegt hij later ook. Ik heb zeer met hem te doen. Hij geeft geen kik. De laatste tempel “handelen” we in snel tempo af. De kaarsjes en de wierookstokjes laat ik steeds branden maar de sutra’s schieten er nagenorg bij in. Jiro geeft daar allemaal niks om en dan kunnen we snel het laatste stukje naar het station lopen. Jiro wil zich nog snel omkleden, maar daar is helaas voor hem geen tijd voor want de trein komt over een paar minuten. We moeten zowaar ook nog een keer overstappen, er zijn diverse commerciele lijnen naast de Japan Railways die volgens Jiro ook geprivatiseerd zijn. We hebben een goede aansluiting. De jonge machinist, tevens conducteur en kassier, ja, ja hij vertelt me in keurig Engels dat we de vierde halter uit moeten stappen. Bij het deride station komt hij uit zijn stoel en zegt dag we bij de volgende stop er uit moeten. Allemaal niet nodig,maar niettemin ontzettend aardig en behulpzaam. Hij ging misschien af op mijn grijze haren en niet Japanse afkomst... de weg naar de ryokan is minder dan een kilometer denk ik.... omdat we een omweg moeten maken zij het er anderhalf. Om kwart voor vijf komen we doorweekt binnen. Een medewerkster komt aangerend met een onduidelijk apparaat met aan de zijkanten twee omhoog stekende pasltjes. Het blijkt een schoenenfohn te zijn. Ik heb het nog nooit gezien, maar het is ook al weer zo aardig en attent.

Wij gaan snel naar onze kamer, trekken de natte kleren uit. Yucata, kamerjas aan en naar de nu wel warme ofuro. Wat is dat toch heerlijk na deze wandeldsg. Daarna wassen en drogen we onze spullen. De machines draaien en wij gaan eten. Het is weer een uitgrbreide maaltijd, naast diverse groenten veel vid, Rauschenberg en gebakken, maar ook pate en gepaneerde stukjes kip. Jiro bestelt er hot shot bij. Een warm drankje dus, in meerdere opzichten, 35%. Zijn eten gaat ook van ons niet op naar de drank des te beter. Mijn kleine borrelglaasje zit steeds nog half vol als hij L aan de volgende toe is en bij wil schenken. Na het eten halen we onze schone droge kleren op en gaan naar onze kamers. Oyasumi nasai, welterusten. Jiro wil nog een keer naar de ofuro en ik schrijf mijn blog.

Woensdag 22 maart 2023.

Gisterenavomd nog laat doorgeschreven, ik wou het af hebben. Daardoor een iets kortere nacht gehad. Om half zeven is het weer ontbijten, dat is zo ongeveer de vaste tijd. We moeten om half acht wel weg zijn, want iets over acht gast de trein die ons naar het beginpunt brengt. En het is nog een eindje lopen naar het station. Voor we gaan lopen eerst nog naar het toilet dan hoeven we dat voorlopig niet meer.Het is al bijna Negev uur als we aan de wandel zijn. Rijkelijk laat, maar ik denk dat we het wel kunnen hebben.... “het zal je nog in de ogen druppen” zou mijn moeder zeggen en zo geschiede vandaag. We volgen de kaart maar ook google maps omdat we niet altijd tekens zien. Zeker bij brede wegen waar je de overkant niet goed kunt zien is het flink opletten.

Allebei de tempels die we vandaag bezoeken liggen op een heuvel. Bij tempel 31 loopt er een tunnel onderdoor. En. daar gaat het mis. We moeten de tunnel niet door, maar omdat de weg hoog ligt kunnen we alleen de andere kant op en geen zijwegen in lopen. We ramen steeds verder weg van de tempel, uiteindelijk kunnen we bij een kruising de weg oversteken en aan de andere kant een trap afdalen zodat we op wat kleine weggetjes komen die uiteindelijk naar de heuvel lopen waar na we aan de beklimming kunnen beginnen. Jiro en ik moeten ondertussen weer nodig plassen. Er is geen toilet in de buurt en de tempel halen we niet. Jiro iinformeert nog bij een kinderdagverblijf maar die laten ons niet binnen, dus dan maar wildplassen. Jiro vindt het vreselijk, dat is echt een “doodzonde” in Japan.

Tegen de middag bereiken we pas de tempel. Ik word al meteen in het Engels aangesproken door een groep Japanners. Ze zien natuurlijk meteen dat ik een gajin, een buitenlander ben. Ze vragen van alles, waar ik vandaan kom, hoe ik de Henro ken en daarna verder over Nederland, We gaan met zijn allen op de foto voor de mooie pagode met 5 verdiepingen (stupa’s ?) en ruilen emails om de foto’s door te sturen. Daarna week ik het “standaard programma” terwijl Jiro ondertussen al op een bankje zit uit te rusten. Het was toch weer een klimmetje naar de top. Ik Kim er bij zitten en naast ons zit een oudere vrouw uit Tokyo. Zij spreekt ook behoorlijk Engels al vindt ze zelf van niet. Ze is en paar keer in Nederland geweest en blijkt een liefhebster van schilderkunst te zijn. Ze houdt erg van Vermeer en van Van Gogh. Ik vertel haar dat er nu een grote tentoonstelling is van Vermeer in Amsterdam. Die had ze grasg willten zien maar de vliegreis vindt ze wel heel lang duren. We nemen afscheid en wij dalen snel af. Het zijn heel leuke ontmoetingen maar we lopen al gigantisch uit de tijd. Daarom snel door naar de volgende tempel, nummer 32, dik 6 kilometer verderop. Die ligt ook op een heuvel dus dat is opnieuw klimmen geblazen. Het is nog steeds zoning en we hebben het behoorlijk warm gekregen. Daarom besluiten we om de bagage onderaan de heuvel te laten staan. De waardevolle spullen nemen we uiteraard wel mee. Ik heb ook een klein opvouwbaar rugzakje bij me, daar past het allemaal mooi in. En dan maar afwachten of ik nog drie weken in dezelfde kleren moet rondlopen..... Net als we aanstalten maken om te vertrekken komt een jonge Japanse Henro ons enthousiast zwaaiend al tegemoet. Ik had haar bij de vorige tempel ook al gezien maar ja, toen had ik al andere gesprekken, ze komt uit Osaka, van de Shoes voor de ouderen onder ons en worktop daar op de universiteit. Ze spreekt heel goed Engels, het is volgens mij een slimme dame. Zij loopt verder en wij ook, de heuvel op. We zijn amper aan de klim beginnen of we komen een stel tegen dat ons ook in het Engels aanspreekt. Ze wonen hier om de hoek maar ze hebben een wereldreis gemaakt van heb ik jou daar. Meer dan twee jaar hebben ze met de motor over de aardbol gereden en ze hebben daarbij tienduizenden kilometers afgelegd. Ook hebben ze Nederland bezocht en hebben er ook vrienden aan over gehouden. Heel bijzonder allemaal. Ik krijg ¥ 500 als osettai mee en dan gaan wij naar de top. Op het terrein hebben we een prachtig uitzicht over de Grote Oceaan. Er staat al een hele groep Japanners de sutra’s te zinger bij het hoofdgebouw van deze tempel 32 dus ik moet opschieten want zij willen natuurlijk ook allemaal een stempel in hun boek. Dat lukt gelukkig, ik ben ze ruim voor. We over de weg af en niet via de steile glibbrrige bospaden, wel zo veilig voor Jiro. Gelukkig komen we bij het beginpunt uit en onze rugzakken staan er nog onaangeroerd. Hoe veilig wil je het hebben, kom dan naar Japan. Wel ligt er een vistekaartje bij, jawel van onze motorvrienden. Ze hebben goed ingeschat dat die twee rugzakken van ons waren. Ze wensen ons een goede Henro. Ik stuur ze zeker een bericht. Het is nog ruim voor vieren, we moeten nog een kilometer of vijf tot de ryokan.

We lopen flink door maar alweer bij een tunnel gaat net mis. Ik meen een pijl gezien te hebben dat we er door moesten maar dat is helemaal niet zo. Bij het uitkomen van de tunnel zie ik het pas op google maps. We zijn een kilometer verder weg geraakt van de bestemming en lopen dus twee kilometer voor noppes, heen en terug. Ik ben even helemaal de kluts kwijt en baal als een stekker, vooral voor Jiro. Zijn mondhoeken hangen naar beneden, hij moet doodmoe zijn, net als ik maar hij geeft geen krimp. Waarom heb ik toch ook niet op de kaart gekeken? Bij de Lawson supermarkt moet ik nog naar het toilet en Jiro belt de Minshuku op dat we eraan komen. We moeten nog een hoge brug over met een trottoir van amper een meter met langs razend verkeer. Levensgevaarlijk. Al afdalend moeten we nog een hele omega maken naar het wijkje waar de minshuku ligt. Jiro vraagt een voorbijganger en belt nog eens op. Het begint al te schemeren als we na zessen eindelijk de B&B bereiken. Ik ben Jiro heel veel dank verschuldigd, dit had ik alleen niet gered. We kunnen voor het avondeten nog snel douchen en de ofuro in, dat doet wonderen. Jiro drinkt sake bij het diner en ik een flink fles bier. Hierna nog mijn blog wat bijwerken en snel naar bed.

Donderdsg 23 maart 2023.

Om kwart over vijf moet ik voor de tweede keer naar het toilet en zie in het halfdonker verderop de eigenaresse al in de weer met het ontbijt. Dat is om 7.00 uur., iets later..... ongelooflijk. Maar ja, als je weet hoe mooi dat er steeds uitziet en hoe lekker het is.... wat een plaatje. De regen klettert ondertussen op de daken, ik hoorde het meteen toen ik wakker werd en dat belooft natuurlijk niet veel goeds. Het zal wel symbolisch zijn want het is de laatste wandeldag samen met Jiro-San.Als wij ontbijten heeft onze Japanse mede Henro het eten al op. We spraken hem gisteren al bij het diner, voornamelijk Jiro dus. Hij wil vandasg 22 kilometer wandelen en morgen liefst 34 km. Dat is me veel te gortig met de bepakking erbij. Hij is wel wat jonger en ziet er zeer sportief uit. Hij heeft het allemaal perfect geregeld. Een regenhoes voor zijn rugzak, die had ik ook een maar door de drukte vergeten in te pakken, ja, stom, stom, stom, ik weet het.... Afijn de cape van de Hema doet het nog heel aardig. De Japanner heeft zelfs ook nog een hoes voor zijn Henro-tas met daarin uiteraard het stempelboek. Dat is voor bijna iedere OHenro bijkans “heilig”, dat mag natuurlijk absoluut niet nat worden. Hij heeft heel veel spullen van Mont Bell, dat is volgens mij het outdoor merk in Japan. Kimi had daar ook van alles van.

Als Jiro en ik rond 8 uur vertrekken regent het nog steeds. We hebben de regenspullen meteen aangetrokken. Onze minshuku lag niet op de route dus ik moet Google maps erbij halen. Na ongeveer een kilometer zien we de eerste pijlen en kunnen we de route naar tempel 33 gemakkelijk vervolgen. Daarvoor hebben we al de eerste osettai van vandaag gekregen. Twee zakjes viskoekjes. Als we bij de tempel zijn enhet nog steeds regent en ook wat waait is het moeilijk om de kaarsjes en de wierookstokjes aan te steken. De kaarsjes kun je in een kastje achter glas op een pinnetje plaatsen. Het zijn een stuk of 5 rijtjes die trapsgewijs oplopen. De wierookstokjed zet je in een groepje van drie in een grote soort stenen schaal met zand erin. Als we de tempel verlaten klaart het wonderwel iets op, het wordt droog en de capes gaan uit. Daarna passeren we een huis met een treincontainer ervoor waar een of andere studio inzit.Jiro wijst me er op. Plots komt er iemand uit. Het blijkt de vrouw des huizes te zijn. Ze nodigt ons van harte uit voor koffie met wat lekkers erbij. Ze maakt snel de tuinstoelen schoon en droog zodat we kunnen gaan zitten. Voor we wat te drinken hebben verschijnt er nog een vrouw ten tonele. Duidelijk geen Japanse maar een Amerikaanse. Ze komt uit Seattle en ongevraagd vertelt ze meteen over haar relatie met de Japanse dame. Haar ex man, een Japanner is nu met een landgenote getrouwd. De Amerikaanse is ook hertrouwd en is nu met haar huidige man op bezoek bij haar ex. Ik vraag me af of de Japanse die ook in een muziekbandje speelt dit ook allemaal zo uitgebreid en snel verteld zou hebben. Het was typisch dat we van beide vrouwen wat kregen. Van allebei fruit, een soort kruising tussen een sinaasappel en een grapefruit. Naam?Van de Amerikaanse kregen we het ongepeld in een bakje en van de Japanse kregen we het helemaal keurig schoongemaakt in partjes op een schaaltje.

We lopen door tot de volgende tempel, het eindpunt van vandaag en dus de laatste tempel die Jiro zal bezoeken. Er staat een mooi boeddhistisch beeld, een Kannon met een kind in zijn/haar arm. Dan moeten we alleen ons hotel nog opzoeken. Die ligt een stuk van de route af. Veel overnachtingsmogelijkheden waren er in dit gedeelte niet en we wilden wat luxe eindigen. Jiro heeft de terugreis naar Tokio een paar dagen geleden al geregeld en hij moet morgenochtend hier op een bus naar het station van Kochi stappen. Hij vraagt een fietser of die weet waar de halte is, de kaart is niet helemaal duidelijk. Hij weet het niet, Ook hij is zeer behulpzaam, fietst een rondje en weet het te vinden. Als hij wegfietst en wij onze spullen pakken stopt er ineens een auto en de chauffeur vraagt of er wat is. Hij is nog vrij jong en spreekt goed Engels en hij biedt aan ons naar het hotel te brengen. Jiro wil dat wel maar zegt dat ik dat niet goed vind omdat ik alles wil lopen. Ik vertel hem dat dit buiten de route ligt.... dus stappen we in. Eerst rijdt hij zelfs naar zijn huis waar we wat te drinken krijgen aangeboden en wat op adem kunnen komen. Zeer gastvrij. Kots is zijn naam en hij en zijn vrouw hebben liefst vijf jonge kinderen die de ogen uitkijken als er ineens zo’n vreemd uitziende man binnen komt. Ze hangen allemaal om de nek van papa en mama, het moeten goede ouders zijn. Alleen de oudste, een jongen is niet zo geïnteresseerd en bladert liever in een voetbalboek van het WK. Ik kijk mrt een schuin oog mee en zie een foto van onze vorige bondscoach. Als we door Kota naar het hotel worden gebracht zwaait de hele familie ons uit. Als dank geef ik klompjes aan zijn vrouw. De kinderen vinden het ook leuk. Tussen Kota’s huis en het hotel ligt een Family Mart en daar halen we wat te eten voor straks, want het hotel serveert geen bangohan, geen avondeten. Kota zet ons bij het hotel af en we bedanken hem heel hartelijk. Hij biedt ook nog spontaan aan om Jiro morgen op te halen en naar de opstapplek van de bus te brengen. Gratis taxichauffeur. In het hotel eten we wat en daarna neem ik een bad. Het is een spahotel maar de baden zijn jammer genoeg vandaag gesloten. Als diner hebben we cupnoodles met sushi erbij en natuurlijk sake want anders is er niet gegeten. De luikjes gaan langzaam dicht, Jiro gast terug naar zijn kamer en we wensen elkaar tijdens deze OHenro nog eenmaal oyasumi nasai, welterusten.